![](/media/lib/564/n-soja-2bc387b03e83c5410dbfb91d104e57f3.jpg)
Brazylijskie uprawy soi powiązane za zgonami dzieci na ostrą białaczkę limfoblastyczną
31 października 2023, 09:54W ostatnich latach Brazylia stała się największym producentem soi. Jest ona używana na całym świecie do wytwarzania pasz dla kurczaków, ryb i innych zwierząt hodowlanych. Ekolodzy od dawna informują o katastrofalnych dla środowiska naturalnego skutkach zwiększania areałów upraw, w tym o wycinaniu lasów Amazonii. Teraz naukowcy z University of Illinois Urbana-Chamapign, University of Denver i University of Wisconsin-Madison powiązali produkcję brazylijskiej soi ze zwiększoną umieralnością dzieci z powodu ostrej białaczki limfoblastycznej (ALL).
![](/media/lib/390/n-insightnowe1-408f4762b3fe4cbab67f4610433c0f8a.jpg)
Jądro Marsa otacza płynny płaszcz krzemianów. To z ich powodu na planecie nie istnieje życie
26 października 2023, 14:49Jądro Marsa otoczone jest cienką warstwą roztopionych krzemianów, poinformował na łamach Nature międzynarodowy zespół naukowy. Uczeni z USA, Francji, Szwajcarii, Belgii i Wielkiej Brytanii doszli do takich wniosków na podstawie analizy danych dostarczonych przez misję InSight. Lądownik o tej samej nazwie prowadził w latach 2018–2022 badania wewnętrznej struktury Marsa.
![](/media/lib/564/n-rzekaruki-abd67604b72e6083212b98efc14c8a46.jpg)
Ruki zaskoczyła naukowców. To jedna z najciemniejszych rzek na Ziemi
26 października 2023, 08:14Gdy badacze z Federalnego Instytutu Technologicznego w Zurichu dotarli nad rzekę Ruki, zaniemówili ze zdziwienia. Rzeka, jeden z dopływów Kongo, niesie tak ciemne wody, że nie widać zanurzonej w niej ręki. Zespół Travisa Drake'a, który prowadzi w Afryce badania nad cyklem węglowym rzeki Kongo, postanowił dowiedzieć się, dlaczego wody Ruki są tak ciemne. Ich badania wykazały, że Ruki jest jedną z najciemniejszych rzek na Ziemi
![](/media/lib/564/n-glowa-0093de1a87f49eda762ca65d5bf4d58c.jpg)
Trzęsienie ziemi odsłoniło wyjątkowy zabytek z czasów Azteków
25 października 2023, 08:49Przed rokiem, 19 września 2022 roku w mieście Meksyk zatrzęsła się ziemia. Trzęsienie odsłoniło wyjątkowy zabytek z czasów, gdy w miejscu dzisiejszego Ciudad de México znajdowała się stolica Azteków, Tenochtitlán. Spod ziemi wyłoniła się duża kamienna głowa Pierzastego Węża, Quetzalcoatla. Od roku eksperci z INAH (Instituto Nacional de Antropología e Historia) prowadzą prace konserwatorskie. Tym, co czyni zabytek tak wyjątkowym, są zachowane kolory i polichromia obecne na 80% powierzchni.
![](/media/lib/564/n-rekordowyfrb-d20db9166b3d2c3645398ec8f3444163.jpg)
Przebył ponad pół wszechświata i trafił w Ziemię. Zarejestrowano najstarszy i najpotężniejszy FRB
23 października 2023, 06:01Tajemnicze szybkie rozbłyski radiowe (FRB) znamy od 2007 roku. W ciągu tych 16 lat zarejestrowaliśmy setki takich wydarzeń. Teraz naukowcy udokumentowali najstarszy i najpotężniejszy z nich. FRB 20220610A był kilkukrotnie potężniejszy niż przeciętny rozbłysk, a gdy zidentyfikowano jego źródło okazało się, że ma ono przesunięcie ku czerwieni z=1. To oznacza, że znajduje sie 8 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Rozbłysk niósł ze sobą też gigantyczną ilość energii
![](/media/lib/390/n-insightnowe1-408f4762b3fe4cbab67f4610433c0f8a.jpg)
Najpotężniejsze trzęsienie na Marsie nie było wywołane upadkiem meteorytu
19 października 2023, 09:03Dnia 4 maja 2022 misja InSight zarejestrowała najpotężniejsze znane nam trzęsienie na Marsie. Miało ono magnitudę 4,7, a wstrząsy przechodziły przez planetę przez co najmniej 6 godzin. Sygnał sejsmiczny podobny był do wcześniej zarejestrowanych trzęsień spowodowanych upadkiem meteorytu, więc naukowcy sądzili, że i to wydarzenie – oznaczone jako S1222a – było spowodowane upadkiem. Rozpoczęły się poszukiwania świeżego krateru. Po raz pierwszy w historii wszystkie pojazdy krążące wokół Marsa wzięły udział w tym samym projekcie badawczym.
![](/media/lib/564/n-kotik-81a9eed90888d63333b775f7851fa58f.jpg)
Niemal wytępiony przez człowieka kotik odrodził się, a teraz znowu jego populacja się zmniejsza
18 października 2023, 13:58Kotik antarktyczny został niemal całkowicie wytępiony przez człowieka. Gdy ustały polowania, gatunek odrodził się. Teraz zaś ponownie notuje się szybki spadek jego populacji, a przyczyną znowu jest działalność człowieka. Badania populacji kotika antarktycznego, która niemal w całości żyje na Georgii Południowej, wykazały, że liczebność gatunku osiągnęła szczyt w 2009 roku, kiedy to na Ziemi żyło 3,5 miliona tych zwierząt. To bezpieczna liczba, chociaż i tak znacznie niższa od wcześniejszych szacunków. Teraz jednak specjaliści obawiają się, że liczba kotików gwałtownie spada.
![](/media/lib/564/n-cziczo-411aa04f7effc8aac1df583ed00bbb48.jpg)
Loty w kosmos zmieniają skład atmosfery
17 października 2023, 11:17Epoka podboju kosmosu pozostawia ślady w jednej z najbardziej odizolowanych części atmosfery, stratosferze. A ślady te mogą mieć wpływ na klimat oraz warstwę ozonową. Takie wnioski płyną z badań prowadzonych za pomocą samolotów latających na wysokości 19 kilometrów na Ziemią. W znajdujących się tam aerozolach naukowcy znaleźli duże ilości metali, które prawdopodobnie pochodzą z coraz częstszych startów oraz powrotów na Ziemię pojazdów kosmicznych. Metale te prowadzą do zmian procesów chemicznych zachodzących w atmosferze
![](/media/lib/563/n-psyche-d8572bbb71dcade10ff3762cffdff7a1.jpg)
NASA wysyła misję do wyjątkowego obiektu. Czy Psyche była jądrem planetozymalu?
13 października 2023, 10:14Dzisiaj o godzinie 16:19 czasu polskiego ma wystartować misja Psyche. Jej celem jest wyjątkowy obiekt – największa w Układzie Słonecznym metaliczna asteroida Psyche. Znajduje się ona w głównym pasie planetoid, a wystrzelony pojazd będzie musiał przebyć 3,5 miliarda kilometrów zanim do niej dotrze. Dotychczas wysłane przez ludzi pojazdy odwiedzały obiekty zbudowane ze skał czy lodu. NASA wysyła zaś satelitę do asteroidy o wysokiej zawartości żelaza. W przeszłości Psyche mogła być jądrem planetozymalu, zalążka planety
![](/media/lib/563/n-rzutmoneta-cd4dbabb9cb82d998c98d8be9e3afe8a.jpg)
Badania potwierdziły, że rzut monetą wcale nie daje całkowicie losowego wyniku
12 października 2023, 08:58W 2007 roku były magik, profesor statystyki i matematyki na Uniwersytecie Stanforda Persi Diaconis opublikował pracę, w której stwierdził, że rzut monetą wcale nie daje całkowicie losowego wyniku. Diaconis, który specjalizuje się w problemach losowości i randomizacji pisał, że rzucona moneta z większym prawdopodobieństwem wyląduje w takiej pozycji, w jakiej wykonano rzut.